AMACI;
İşletmenin muhasebe, finansal raporlama ve finansal yönetim konularında temel bilgiler edindikten sonra, finansman ihtiyacının tespitinden, kâra geçiş noktasının hesaplanmasına, arzu edilen kâr için gerekli olan satış miktarı ve tutarının hesap edilmesinden kâr etmenin yanında doğru likidite pozisyonu almanın önemine kadar geniş bir yelpazede hesaplama ve yorumlama yapabilmelerini ve edindikleri bu bilgilere göre finansal pozisyon alabilmelerini sağlamaktır.
TEMEL FİNANSAL TABLOLAR SETİ
Bilanço (finansal durum tablosu), belirli bir zaman noktasında bir işletmenin genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış finansal durumunu ortaya koyar.
Gelir tablosu; belirli bir süre içindeki hasılatı, giderleri, faaliyet dışı kazanç ve kayıplar ile net kâr veya zararı ortaya koyar
Nakit akış tablosu; birbirini izleyen iki dönem arasındaki nakit ve nakit benzerlerinin tutarlarındaki değişimi açıklamayı amaçlayan finansal bir tablodur. Bu finansal tablo yardımı ile işletmenin para tahsilatı ve ödemelerini, kaynakları ve kullanım yerleri olarak izlemek mümkün olmaktadır. Böylece dönem içinde nakit ve nakit benzeri değerlerde oluşan azalış ve artışlar nedenleri ile birlikte izlenebilmekte; gelecekteki nakit ihtiyacının öngörülmesine ve nakit bütçesinin hazırlanmasına büyük ölçüde yardımcı olmaktadır
Öz kaynak değişim tablosu; finansal raporlama döneminde öz kaynak kalemlerinde meydana gelen artış veya azalışları bir bütün olarak gösteren finansal tablodur. Bu tablo sayesinde dönem içerisinde öz kaynaklarda meydana gelen değişmeler bir bütün halinde görülebilmektedir
Dipnotlar, finansal tablolarda sunulan bilgilerin açıklanmasına ilişkin tamamlayıcı bilgiler sunmaktadır. Şayet finansal tablolardaki her bir kalemi bir pencere olarak nitelendirirsek dipnotlar, pencerenin arkasını görmemize yardımcı olan açıklayıcı notlardır.
A İŞLETMENİN FİNANSAL YAPISININ TESPİTİ.
Girişimcinin finansman faaliyetleri esnasında, fonların sağlanmasından elde edilen fonların doğru kullanılması, fon fazlalıklarının uygun yatırım kanallarına yönlendirilmesi ve tüm bunları gerçekleştirirken nakit yönetimine dikkat etmesi gerekmektedir. Bunu gerçekleştirebilmek için asgari düzeyde de olsa finansal okuryazarlık ve temel muhasebe/finansal tablo bilgisine sahip olmalıdır.
Girişimci tarafından ulaşılabilecek finansman kaynakları; kaynağına göre yabancı kaynak ve öz kaynak olarak vadelerine göre ise kısa vadeli, orta vadeli ve uzun vadeli kaynaklar olarak sınıflandırılırlar.
Girişimin finans yöneticisi, firmanın piyasa değerini bir başka ifadeyle hissedarların refahını maksimize etmek amacıyla hizmet edecek olan finanslama ve sermaye bütçesi kararlarını almalıdır. Bunun anlamı; uygun fon sağlamak, onları en uygun biçimde dönen ve duran varlıklar arasında tahsis etmek yani uygun yatırım yapmaktır.
Girişimciler açısından girişimde kullanılacak kaynaklar, öz kaynaklar ve yabancı kaynaklar olarak sınıflandırılmakta olup yatırımın kâra geçmesi neticesinde oto-finansman imkanı da ortaya çıkmaktadır. Bu fonların kullanım alanları da Sabit Sermaye yatırımları (Duran Varlıklar), İşletme sermayesi (Dönen Varlıklar) olarak belirlenmektedir.
A.1. Sabit Sermaye İhtiyacı
Sermaye bütçelemesi olarak da ifade edilebilen sabit sermaye yatırımları, girişimcinin gerçekleştirmeyi düşündüğü proje ile ilgili olabileceği gibi devam eden işletmecilik faaliyet içerisinde de bilançonun duran varlıklarının finansmanını ifade etmektedir. Girişimcinin iş kurmak için gerek duyduğu yatırım sermayesi kalemleri; Arazi, Bina, Tesis, Makine, Cihaz, Kuruluş ve Örgütlenme giderleri vb., gider kalemlerinden oluşmaktadır
Sermaye bütçelemesi, işletmenin üretimde kullanacağı duran varlıklarına yapacağı yatırımların değerlendirilmesi ile ilgilidir.
B.2. İşletme Sermayesi İhtiyacı
İşletme sermayesi, işletmelerin günlük işletme faaliyetlerini yürütebilmeleri için gerekli olan nakit ve nakit benzeri varlıklar ile bir yıl içerisinde nakde dönüştürülebilecek varlıkların tümünü ifade etmektedir. İşletmeler, ticari faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için gerek duydukları işlemler için nakde ihtiyaç duyarlar. Bu aşamada aşağıdaki sorulara yanıt aramak gerekmektedir;
• İşletmenin ihtiyaç duyacağı işletme sermayesi tutarı ne kadar olmalıdır?
• Belirlenen bu tutar, hangi kaynaklarla finanse edilmelidir?
• Belirlenen bu tutar, dönen varlıklarda nasıl bir dağılım göstermelidir?
B.2.1. İşletme Sermayesi İhtiyacını Tespit Yöntemi
İşletme sermayesi ihtiyacının belirlenmesi için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden kolaylıkla uygulanan 2 yöntem. “Yeni İşletme Kurarken Ne Kadar İşletme Sermayesine İhtiyacınız Var
B.2.1.1 Faaliyet Devir Katsayısı Yöntemi
İşletme faaliyetlerinin tamamlanma süresi üzerinden faaliyet devri katsayısı hesap edilmekte, tahmin edilen giderler üzerinden işletme sermayesi hesaplanmaktadır
İşletmenin hammaddenin stokta bekleme süresi, üretim için gereken süre, mamüllerin bekleme süresi, satış tahsilat süresi dikkate alınarak faaliyet döngüsü 50 gün olarak hesap edilen bir girişimin 100.000.- TL gidere katlanacağı düşünüldüğünde, faaliyetleri için gerekli olan işletme sermayesi tutarı şu şekilde hesaplanır.
Faaliyet Döngüsü = 365 gün / 50 gün = 7,3 kez olarak hesap edilir.
İşletme Sermayesi= 100.000.- TL x 7,3 = 730.000- TL
B.2.1.2 Satışların Yüzde Yöntemi.
* Cari yıl satış yüzdesi hesaplama;
İşletme, cari yılında satışlarını 100.000.-TL olduğunu ve 800.000TL ye yükseltmeyi planlamaktadır. Brüt ve Net İşletme Sermayesi ihtiyacını belirlenmesi aşağıdaki gibidir.
KASA |
₺ 15.000,00 |
|
BANKA KREDİLERİ |
₺150.000,00 |
ALACAKLAR |
₺ 300.000,00 |
|
SATICI KREDİLERİ |
₺200.000,00 |
STOKLAR |
₺ 250.000,00 |
|
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
₺125.000,00 |
|
|
|
|
|
TOPLAM |
₺ 565.000,00 |
|
TOPLAM |
₺475.000,00 |
Cari yıl satış yüzdelerinin belirlenmesi |
||||
KASA |
15.000/100.000=0,15 |
|
BANKA KREDİLERİ |
150.000/100.000=1,5 |
ALACAKLAR |
300.000/100.000=3 |
|
SATICI KREDİLERİ |
200.000/100.000=2 |
STOKLAR |
250.000/100.000=2,5 |
|
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
125.000/100.000=1,25 |
|
|
|
|
|
TOPLAM |
5,65 |
|
TOPLAM |
4,75 |
Brüt İşletme Sermayesi = Satışlar x 5,65 = 800.000.- x 5,65 = 4.520.000.-TL
Net İşletme Sermayesi = Satışlar x (5,65-4,75) = 800.000.- x 0,1 = 80.000.-TL
Günlük satışlar dikkate alınarak da işletme sermayesi ihtiyacı belirlenmesi.
İşletmesinde 1 yıl içinde ortalama olarak 300 gün çalışıldığı varsayımı altında Brüt ve Net İşletme Sermayesini, Günlük Satış Yöntemine göre şu şekilde belirleyebiliriz
KASA |
15.000/333,33=45 |
|
BANKA KREDİLERİ |
150.000/333,33=450 |
ALACAKLAR |
300.000/333,33=900 |
|
SATICI KREDİLERİ |
200.000/333,33=600 |
STOKLAR |
250.000/333,33=750 |
|
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
125.000/333,33=375 |
Hedef satış için İlgili yılında bulunması gereken sermaye unsurları
800.000TL / 300gün = 2.666,66TL/gün
Kasa = 2.666,66 x 45 = 119.999,7TL
Alacaklar = 2.666,66 x 900 = 2.399.994TL
Stok = 2.666,66 x 750 = 1.999.995TL
Brüt İşletme Sermayesi = 4.519.988,7TL
Banka Kredileri = 2.666,66 x 450 = 1.199.997TL
Satıcı Kredileri = 2.666,66 x 600 = 1.599.996TL
Ödenecek Vergi ve Fonlar. = 2.666,66 x 375 = 999.997,5TL
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar = 3.799.990,5TL
Net İşletme Sermayesi = 719.997,5TL
İşletme Sermayesi Unsurlarının Yönetimi
İşletme sermayesi unsurlarının yönetimi açısından ana kalemlerinin incelenmesinde şu hususlar göze çarpmaktadır.
* Nakit Yönetimi
İşletmeler açısından nakit, stratejik bir öneme sahiptir. İşletmecilik faaliyetlerinin yerine getirilmesi için hammadde alımından her türlü giderlerin ödenmesine kadar nakde ihtiyaç duyulmaktadır. Aslında işletmecilikte nakit bulundurma amaçları işlem, ihtiyat ve spekülasyon olarak sıralanabilir. Nakit yönetiminde amaç, finansal yükümlülüklerin sıkıntıya girmeden ödenmesine imkan tanıyan, faaliyet etkinliğini düşürmeden kârlılığı mümkün olduğunca artıracak biçimde en uygun nakit tutarının tespit edilmesidir. Nakit yönetiminde önemli olan tahsilatta etkinliğin artırılmasıdır. Bu kapsamda tahsilatı mümkün olduğunca erken yapmak ve ödemeyi ise mümkün olan en uzun vadeye ertelemek işletmenin yararına olacaktır.
En uygun nakit düzeyinin belirlenmesinde envanter modeli uygulanabilir.
İşletmenin her defasında dışarıdan sağlayacağı fonların miktarı ne olacaktır veya başka bir söyleyiş şekli ile gelecek ay nakit düzeyi hangi tutarda olacaktır?
F= Tedarik Maliyet
İ= Gelecek Dönem Nakit İhtiyacı
M= Finansman Maliyeti
V= Pazarlanabilir Senetlerin Verimliliği
Q= Nakit Düzeyi
Q =
AMACI;
İşletmenin muhasebe, finansal raporlama ve finansal yönetim konularında temel bilgiler edindikten sonra, finansman ihtiyacının tespitinden, kâra geçiş noktasının hesaplanmasına, arzu edilen kâr için gerekli olan satış miktarı ve tutarının hesap edilmesinden kâr etmenin yanında doğru likidite pozisyonu almanın önemine kadar geniş bir yelpazede hesaplama ve yorumlama yapabilmelerini ve edindikleri bu bilgilere göre finansal pozisyon alabilmelerini sağlamaktır.
TEMEL FİNANSAL TABLOLAR SETİ
Bilanço (finansal durum tablosu), belirli bir zaman noktasında bir işletmenin genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış finansal durumunu ortaya koyar.
Gelir tablosu; belirli bir süre içindeki hasılatı, giderleri, faaliyet dışı kazanç ve kayıplar ile net kâr veya zararı ortaya koyar
Nakit akış tablosu; birbirini izleyen iki dönem arasındaki nakit ve nakit benzerlerinin tutarlarındaki değişimi açıklamayı amaçlayan finansal bir tablodur. Bu finansal tablo yardımı ile işletmenin para tahsilatı ve ödemelerini, kaynakları ve kullanım yerleri olarak izlemek mümkün olmaktadır. Böylece dönem içinde nakit ve nakit benzeri değerlerde oluşan azalış ve artışlar nedenleri ile birlikte izlenebilmekte; gelecekteki nakit ihtiyacının öngörülmesine ve nakit bütçesinin hazırlanmasına büyük ölçüde yardımcı olmaktadır
Öz kaynak değişim tablosu; finansal raporlama döneminde öz kaynak kalemlerinde meydana gelen artış veya azalışları bir bütün olarak gösteren finansal tablodur. Bu tablo sayesinde dönem içerisinde öz kaynaklarda meydana gelen değişmeler bir bütün halinde görülebilmektedir
Dipnotlar, finansal tablolarda sunulan bilgilerin açıklanmasına ilişkin tamamlayıcı bilgiler sunmaktadır. Şayet finansal tablolardaki her bir kalemi bir pencere olarak nitelendirirsek dipnotlar, pencerenin arkasını görmemize yardımcı olan açıklayıcı notlardır.
A İŞLETMENİN FİNANSAL YAPISININ TESPİTİ.
Girişimcinin finansman faaliyetleri esnasında, fonların sağlanmasından elde edilen fonların doğru kullanılması, fon fazlalıklarının uygun yatırım kanallarına yönlendirilmesi ve tüm bunları gerçekleştirirken nakit yönetimine dikkat etmesi gerekmektedir. Bunu gerçekleştirebilmek için asgari düzeyde de olsa finansal okuryazarlık ve temel muhasebe/finansal tablo bilgisine sahip olmalıdır.
Girişimci tarafından ulaşılabilecek finansman kaynakları; kaynağına göre yabancı kaynak ve öz kaynak olarak vadelerine göre ise kısa vadeli, orta vadeli ve uzun vadeli kaynaklar olarak sınıflandırılırlar.
Girişimin finans yöneticisi, firmanın piyasa değerini bir başka ifadeyle hissedarların refahını maksimize etmek amacıyla hizmet edecek olan finanslama ve sermaye bütçesi kararlarını almalıdır. Bunun anlamı; uygun fon sağlamak, onları en uygun biçimde dönen ve duran varlıklar arasında tahsis etmek yani uygun yatırım yapmaktır.
Girişimciler açısından girişimde kullanılacak kaynaklar, öz kaynaklar ve yabancı kaynaklar olarak sınıflandırılmakta olup yatırımın kâra geçmesi neticesinde oto-finansman imkanı da ortaya çıkmaktadır. Bu fonların kullanım alanları da Sabit Sermaye yatırımları (Duran Varlıklar), İşletme sermayesi (Dönen Varlıklar) olarak belirlenmektedir.
A.1. Sabit Sermaye İhtiyacı
Sermaye bütçelemesi olarak da ifade edilebilen sabit sermaye yatırımları, girişimcinin gerçekleştirmeyi düşündüğü proje ile ilgili olabileceği gibi devam eden işletmecilik faaliyet içerisinde de bilançonun duran varlıklarının finansmanını ifade etmektedir. Girişimcinin iş kurmak için gerek duyduğu yatırım sermayesi kalemleri; Arazi, Bina, Tesis, Makine, Cihaz, Kuruluş ve Örgütlenme giderleri vb., gider kalemlerinden oluşmaktadır
Sermaye bütçelemesi, işletmenin üretimde kullanacağı duran varlıklarına yapacağı yatırımların değerlendirilmesi ile ilgilidir.
B.2. İşletme Sermayesi İhtiyacı
İşletme sermayesi, işletmelerin günlük işletme faaliyetlerini yürütebilmeleri için gerekli olan nakit ve nakit benzeri varlıklar ile bir yıl içerisinde nakde dönüştürülebilecek varlıkların tümünü ifade etmektedir. İşletmeler, ticari faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için gerek duydukları işlemler için nakde ihtiyaç duyarlar. Bu aşamada aşağıdaki sorulara yanıt aramak gerekmektedir;
• İşletmenin ihtiyaç duyacağı işletme sermayesi tutarı ne kadar olmalıdır?
• Belirlenen bu tutar, hangi kaynaklarla finanse edilmelidir?
• Belirlenen bu tutar, dönen varlıklarda nasıl bir dağılım göstermelidir?
B.2.1. İşletme Sermayesi İhtiyacını Tespit Yöntemi
İşletme sermayesi ihtiyacının belirlenmesi için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden kolaylıkla uygulanan 2 yöntem. “Yeni İşletme Kurarken Ne Kadar İşletme Sermayesine İhtiyacınız Var
B.2.1.1 Faaliyet Devir Katsayısı Yöntemi
İşletme faaliyetlerinin tamamlanma süresi üzerinden faaliyet devri katsayısı hesap edilmekte, tahmin edilen giderler üzerinden işletme sermayesi hesaplanmaktadır
İşletmenin hammaddenin stokta bekleme süresi, üretim için gereken süre, mamüllerin bekleme süresi, satış tahsilat süresi dikkate alınarak faaliyet döngüsü 50 gün olarak hesap edilen bir girişimin 100.000.- TL gidere katlanacağı düşünüldüğünde, faaliyetleri için gerekli olan işletme sermayesi tutarı şu şekilde hesaplanır.
Faaliyet Döngüsü = 365 gün / 50 gün = 7,3 kez olarak hesap edilir.
İşletme Sermayesi= 100.000.- TL x 7,3 = 730.000- TL
B.2.1.2 Satışların Yüzde Yöntemi.
* Cari yıl satış yüzdesi hesaplama;
İşletme, cari yılında satışlarını 100.000.-TL olduğunu ve 800.000TL ye yükseltmeyi planlamaktadır. Brüt ve Net İşletme Sermayesi ihtiyacını belirlenmesi aşağıdaki gibidir.
KASA |
₺ 15.000,00 |
|
BANKA KREDİLERİ |
₺150.000,00 |
ALACAKLAR |
₺ 300.000,00 |
|
SATICI KREDİLERİ |
₺200.000,00 |
STOKLAR |
₺ 250.000,00 |
|
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
₺125.000,00 |
|
|
|
|
|
TOPLAM |
₺ 565.000,00 |
|
TOPLAM |
₺475.000,00 |
Cari yıl satış yüzdelerinin belirlenmesi |
||||
KASA |
15.000/100.000=0,15 |
|
BANKA KREDİLERİ |
150.000/100.000=1,5 |
ALACAKLAR |
300.000/100.000=3 |
|
SATICI KREDİLERİ |
200.000/100.000=2 |
STOKLAR |
250.000/100.000=2,5 |
|
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
125.000/100.000=1,25 |
|
|
|
|
|
TOPLAM |
5,65 |
|
TOPLAM |
4,75 |
Brüt İşletme Sermayesi = Satışlar x 5,65 = 800.000.- x 5,65 = 4.520.000.-TL
Net İşletme Sermayesi = Satışlar x (5,65-4,75) = 800.000.- x 0,1 = 80.000.-TL
Günlük satışlar dikkate alınarak da işletme sermayesi ihtiyacı belirlenmesi.
İşletmesinde 1 yıl içinde ortalama olarak 300 gün çalışıldığı varsayımı altında Brüt ve Net İşletme Sermayesini, Günlük Satış Yöntemine göre şu şekilde belirleyebiliriz
KASA |
15.000/333,33=45 |
|
BANKA KREDİLERİ |
150.000/333,33=450 |
ALACAKLAR |
300.000/333,33=900 |
|
SATICI KREDİLERİ |
200.000/333,33=600 |
STOKLAR |
250.000/333,33=750 |
|
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
125.000/333,33=375 |
Hedef satış için İlgili yılında bulunması gereken sermaye unsurları
800.000TL / 300gün = 2.666,66TL/gün
Kasa = 2.666,66 x 45 = 119.999,7TL
Alacaklar = 2.666,66 x 900 = 2.399.994TL
Stok = 2.666,66 x 750 = 1.999.995TL
Brüt İşletme Sermayesi = 4.519.988,7TL
Banka Kredileri = 2.666,66 x 450 = 1.199.997TL
Satıcı Kredileri = 2.666,66 x 600 = 1.599.996TL
Ödenecek Vergi ve Fonlar. = 2.666,66 x 375 = 999.997,5TL
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar = 3.799.990,5TL
Net İşletme Sermayesi = 719.997,5TL
İşletme Sermayesi Unsurlarının Yönetimi
İşletme sermayesi unsurlarının yönetimi açısından ana kalemlerinin incelenmesinde şu hususlar göze çarpmaktadır.
* Nakit Yönetimi
İşletmeler açısından nakit, stratejik bir öneme sahiptir. İşletmecilik faaliyetlerinin yerine getirilmesi için hammadde alımından her türlü giderlerin ödenmesine kadar nakde ihtiyaç duyulmaktadır. Aslında işletmecilikte nakit bulundurma amaçları işlem, ihtiyat ve spekülasyon olarak sıralanabilir. Nakit yönetiminde amaç, finansal yükümlülüklerin sıkıntıya girmeden ödenmesine imkan tanıyan, faaliyet etkinliğini düşürmeden kârlılığı mümkün olduğunca artıracak biçimde en uygun nakit tutarının tespit edilmesidir. Nakit yönetiminde önemli olan tahsilatta etkinliğin artırılmasıdır. Bu kapsamda tahsilatı mümkün olduğunca erken yapmak ve ödemeyi ise mümkün olan en uzun vadeye ertelemek işletmenin yararına olacaktır.
En uygun nakit düzeyinin belirlenmesinde envanter modeli uygulanabilir.
İşletmenin her defasında dışarıdan sağlayacağı fonların miktarı ne olacaktır veya başka bir söyleyiş şekli ile gelecek ay nakit düzeyi hangi tutarda olacaktır?
F= Tedarik Maliyet
İ= Gelecek Dönem Nakit İhtiyacı
M= Finansman Maliyeti
V= Pazarlanabilir Senetlerin Verimliliği
Q= Nakit Düzeyi
Q =