Özet

Mikro ve küçük işletmeler, finansmana erişimlerinin kısıtlı olması ve gelir azalışlarından çabuk etkilenmeleri nedeniyle Covid-19 salgınına karşı hassas durumdadır. Ekonomik aktivitelerin ülke geneline yayılmasında, teknolojik gelişmelerin tabandan itibaren içselleştirilmesinde, ana sanayi kuruluşlarının malzeme ve ara ürün ihtiyaçlarının yerli üretimle karşılanmasında, yereldeki işgücü potansiyelinin yerinde kullanılarak büyük şehirlere sağlıksız göçün önlenmesinde ve teknoloji tabanlı yenilikçi iş fikirlerinin hayata geçirilmesinde son derece önemli olan mikro ve küçük işletmelerin salgının yıkıcı etkilerinden korunmaları gerekmektedir.

Türkiye’nin ekonomi ve sanayi politikalarının temeli, katma değerli ve yüksek teknolojili imalat sanayi sektörlerinin liderlik edeceği ekonomik büyüme modeline dayalıdır. Bu genel strateji, imalat sektörünün en az hasarla krizin üstesinden gelmesiyle ilgili tedbirlerin alınmasını gerektirmektedir. Diğer taraftan; imalat sektöründe duran veya yavaşlayan üretim faaliyetlerinin salgın sonrasında eski durumuna döndürülmesi hizmet ve ticaret sektörlerinde olduğundan daha zor ve maliyetli olacaktır. İmalat sektörünün değer zincirindeki kritik pozisyonu da dikkate alınarak, imalat sektörü ile bunun tamamlayıcısı olan bilgisayar programlama ve bilimsel Ar-Ge sektörlerindeki mikro ve küçük işletmelere yönelik işletme sermayesi formunda destek tasarlanmıştır.

Destek programı; KOSGEB, Dünya Bankası ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı - JICA tarafından yürütülen proje kapsamında toplam 600 Milyon Amerikan Doları tutarındaki bütçe ile uygulanacaktır.

Covid-19 salgınından etkilenen imalat sektöründeki mikro ve küçük işletmeler ile 2017 ve sonrasında kurulmuş imalat, bilgisayar programlama ve bilimsel Ar-Ge sektörlerindeki yenilikçi genç işletmelere KOSGEB tarafından “Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı” kapsamında sermaye desteği sağlanacaktır. Desteğin amacı, öncelikli sektörlerdeki mikro ve küçük işletmelerin (MKİ’ler) salgın şartlarına rağmen faaliyetlerini sürdürebilmelerini ve istihdamlarını salgın başlangıcındaki seviyede koruyabilmelerini sağlamaktır.

Destek Unsurları ve şartlar özeti:

Mikro İşletme: 10 kişi altı 1 Milyon TL ciro altı
Personel yoksa: 5.000,00 TL
1 personel: 8.500,00 TL
2 ve üzeri personel: 10.000,00 TL
3 taksitle 10 ar bin TL
Toplam 30.000 TL

Küçük İşletme: 50 kişi altı 3 Milyon TL ciro altı
Personel yoksa: 5.000,00 TL
1 personel:  8.500,00 TL
2-3 personel: 10.000,00 TL
4 ve üzeri personel: 25.000,00 TL
3 taksitle 25 er bin TL
Toplam 75.000 TL.

Şartlar: 
✓ Nace kodu :İmalat Nace kodu 10 ile 33.20.90 arasında ve Nace kodu 62 ve 72 olan
✓ 2019 öncesi kurulmuş olan
✓ 2019 net satış hasılatı 75.000 TL üstü olan
✓ 2020 yılı 1. ve 5. ay arasında 2019 yılına göre % 25 gelir kaybı yaşamış olan
✓ Yasal limitlerde SGK ve VERGİ borcu olmayan
✓ 3 Kamu bankasından İşe Devam Kredisi kullanmayan
✓ KOSGEB girişimci kredi faiz desteğinden faydalanmayan
✓ 2020 yılı Mart ayında SGK 4/A lı çalışan sayısı kaç ise 2021 Mart Nisan Mayıs aylarında aynı olan

MİKRO VE KÜÇÜK İŞLETMELERE HIZLI DESTEK PROGRAMI KAPSAMINDA UYGULANACAK FAİZSİZ GERİ ÖDEMELİ DESTEK

Asgari prosedürle, süratli ve güvenli bir yöntemle destek verilmesi gerektiğinden, diğer KOSGEB destek programlarından farklı ve yeni bir destek programı uygulanacaktır. Uygunluk kriterlerini karşılayan MKİ’ler, KOSGEB’’in web tabanlı destek uygulama arayüzü olan KBS (E-devlet sistemi, Gelir İdaresi Başkanlığı, SGK, MERSİS – ESBİS ve diğer bazı veritabanlarıyla bağlantılı olan KOBİ Bilgi Sistemi) üzerinden başvuru yapabilecektir.

Diğer KOSGEB destek programından farklı olarak bu yeni programda kurul veya komite değerlendirme prosedürü olmayacaktır. Gelir İdaresi Başkanlığı ve SGK ağırlıklı resmi kayıtlara göre başvuru ve uygunluk kriterlerini karşıladığı belirlenen KOBİ’ler için başvuruyu takiben ödeme işlemleri başlatılacaktır. Ödemeler 3 ay karşılığında 3 taksitte yapılacaktır. Her ödeme öncesinde, resmi kayıtlardan (GİB, SGK) işletmenin aktif olduğu ve istihdamını belirli bir seviyede muhafaza ediyor olduğu kontrol edilecektir.

MİKRO VE KÜÇÜK İŞLETMELERE HIZLI DESTEK PROGRAMI BİLEŞENLERİ

Birinci Bileşende; imalat sektöründeki MKİ’lere “faizsiz geri ödemeli destek" verilecektir.

İkinci Bileşende; 2017 ve sonrasında kurulan ve imalat, bilgisayar programlama ve bilimsel Ar-Ge sektörlerinde faaliyet gösteren genç yenilikçi MKİ’lere “faizsiz geri ödemeli destek" verilecektir.

Geri ödemeli destek için işletmelerden teminat alınmayacaktır.

Destek Başvuru Şartları ve Destek Türü

MİKRO VE KÜÇÜK İŞLETMELERE HIZLI DESTEK PROGRAMI BAŞVURU KRİTERLERİ:

Program aşağıdaki iki destek bileşeninden oluşmaktadır:

Birinci Bileşen: “İmalat sektörü”nde faaliyet gösteren MKİ’ler için işletme sermayesi desteği

İkinci Bileşen: “İmalat sektörü”nde veya “Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler sektörü”nde ya da “Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri sektörü”nde faaliyet gösteren yenilikçi genç MKİ’ler için işletme sermayesi desteği

İki bileşenden yalnızca birine başvuru yapılabilir.

Aşağıdaki mikro ve küçük işletmeler, KOSGEB Veritabanında kayıtlı olmaları ve KOBİ Beyannamelerinin güncel ve onaylı olması şartıyla başvuru yapabilecektir:

Ölçek kriteri:
Mikro ve küçük ölçekli işletmeler (MKİ’ler) başvurabilecektir.

Sektör kriteri:
Birinci Bileşene, aşağıdaki sektörlerde faaliyet gösteren MKİ’ler başvurabilecektir:
- İmalat sektörü (NACE Rev 2 - Kısım C)

İkinci Bileşene, 2017 ve sonrasında kurulan ve aşağıdaki sektörlerde faaliyet gösteren yenilikçi genç MKİ’ler başvurabilecektir:

- İmalat sektörü (NACE Rev 2 - Kısım C)

- Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler sektörü (NACE Rev 2 - Bölüm 62)

- Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri sektörü (NACE Rev 2 - Bölüm 72)

Sadece Birinci Bileşen için geçerli olan mali kriterler:

- 2019 yılında asgari gelir hacmine ulaşmış olma kriteri:

Covid-19'dan önce de aktif olduğu kabul edilen MKİ'ler başvuru yapabilecektir. 2019 yılında asgari 75.000 TL net satış hasılatı elde edilmiş olması, aktif işletme olmanın kanıtı sayılacaktır.

- 2020 yılında 2019 yılına göre gelir kaybına uğramış olma kriteri:

2020'de 2019'a kıyasla en az %25 oranında gelir kaybına uğrayan işletmeler Covid-19 salgınından etkilenmiş olarak kabul edilecek ve başvuru yapabilecektir.

• Not: 2020 yılı Ocak ayından Mayıs ayı sonuna, yani ilk normalleşme dönemine kadar geçen zamandaki toplam gelir, 2019’un aynı dönemindeki geliri ile mukayese edilerek her işletmenin gelir kaybı oranı hesaplanacaktır. Gelir kaybı oranının hesaplanmasında, işletmelerin Gelir İdaresi Başkanlığında kayıtlı 2020 ve 2019 yılları ilk 5 aylık KDV Beyannameleri dikkate alınacaktır.
• Not: Bu kriteri sağlamayan ancak Covid-19 salgını başlangıcından önceki yılda nakit akışı sorunu bulunan işletmelerden de başvuru alınacak ve bütçe artması durumunda bu işletmeler de destekten yararlandırılabilecektir. 2019 yılında bilanço usulü defter tutan işletmelerin Gelir İdaresi Başkanlığında kayıtlı bilanço bilgilerine göre nakit oranının 0,2’den küçük olması, 2019’da nakit akışı sorunu yaşadıklarının kanıtı sayılacaktır.

Sadece İkinci Bileşen için; yenilikçi genç MKİ olma kriteri:

2017 ve sonrasında kurulmuş olup desteğe başvuru tarihi itibariyle aşağıdaki şartlardan herhangi birini sağlayan MKİ’ler, yenilikçi genç MKİ sayılacak ve İkinci Bileşene başvurabilecektir:

- Merkez ya da şube adresi itibariyle TEKMER veya TGB’de faaliyet gösteren MKİ’ler.

- Kamu kaynaklarıyla desteklenen Ar-Ge ve/veya inovasyon projesi başarı ile tamamlanmış veya projesinin süresi devam etmekte olan MKİ’ler.

- 2017 ve sonrasında patent belgesi almış olan MKİ’ler.

- 2017 ve sonrasında Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi (TÜR deneyim belgesi) almış olan MKİ’ler.

Aşağıdaki belirtilen işletmeler başvuruda bulunamayacaktır:

- Yasal limitlerin üzerinde vadesi geçmiş ve tecil / taksitlendirilmemiş vergi ya da sosyal güvenlik borcu olanlar bu desteğe başvuramayacaktır.

- Dünya Bankası tarafından kısıtlanan sektörlerdeki işletmeler bu desteğe başvuramayacaktır.

- Ziraat Bankası, Vakıflar Bankası ve Türkiye Halk Bankasının Covid-19 salgını kapsamında 2020’de ilan ettikleri “İşe Devam Kredisi”nden Kredi Garanti Fonu (KGF) aracılığıyla yararlanan işletmeler bu desteğe başvuramayacaktır.

- KOSGEB Girişimci Kredi Faiz Desteğinden yararlanan işletmeler bu desteğe başvuramayacaktır.

DESTEK TÜRÜ VE LİMİTLERİ:

Destek türü, “teminatsız ve faizsiz geri ödemeli destek” olacaktır. 

Ödeme onayı, işletmenin 2020 Mart ayındaki SGK 4A’lı çalışan sayısını ödemeye esas ay (2021 Mart, Nisan, Mayıs) itibariyle muhafaza etmesi şartıyla verilecektir.

Ölçeğe göre geri ödemeli destek üst limitleri:

- Mikro  işletmeler: 10.000 X 3 ay =30. 000 TL

- Küçük  işletmeler: 25.000 X 3 ay= 75.000 TL

Not: Bu tutarlar üst limitleri göstermektedir. Ödeme tutarı, işletmenin ödemeye esas aydaki SGK 4A’lı çalışan sayısına ve destek kapsamındaki uygun giderler bakımından harcama beyanına göre değişecektir. Buna göre;

• Mikro işletmelerde; ödemeye esas ayda SGK 4 A’lı personeli olmayan işletmeye ilgili ay için 5.000 TL, 1 personeli olan işletmeye 8.500 TL, 2 ve üzeri personeli olan işletmeye 10.000 TL aylık destek hesaplanacak, uygun giderler bakımından ilgili aydaki harcaması düşük olan işletmeye o aydaki harcama beyanı tutarında destek ödenecektir.
• Küçük işletmelerde; ödemeye esas ayda SGK 4 A’lı personeli olmayan işletmeye ilgili ay için 5.000 TL, 1 personeli olan işletmeye 8.500 TL, 2 veya 3 personeli olan işletmeye 10.000 TL, 4 ve üzeri personeli olan işletmeye 25.000 TL aylık destek hesaplanacak, uygun giderler bakımından ilgili aydaki harcaması düşük olan işletmeye o aydaki harcama beyanı tutarında destek ödenecektir.

- Bileşen 2 kapsamında yenilikçi genç MKİ’lere 2021 yılında gerçekleşen ve/veya gerçekleşmesi öngörülen teknolojik faaliyet giderleri için toplam 25.000 TL’ye kadar ilave destek verilecektir.

Destek kapsamındaki uygun giderler:

Destek, ilgili ödemeye esas aylardaki (2021 Mart, Nisan, Mayıs) aşağıdaki giderler için ödenir:

- Personel giderleri

- İşyeri kirası

- Düzenli işletim giderleri (elektrik, ürün / hizmet üretimi ve tesis işletimine ilişkin doğal gaz gideri, su gideri, iletişim giderleri, sanayi bölgesi / sitelerine ödenen atık toplama giderleri)

- Malzeme giderleri (Destek başvurusundan önce üretim için tedarikçilerle siparişe bağlanmış hammadde veya sarf niteliğindeki üretim malzemesi giderleri)

Bileşen 2 kapsamında ilave olarak, yenilikçi genç MKİ’lerin 2021 yılı içinde gerçekleşen ve/veya gerçekleşmesi öngörülen aşağıdaki giderleri için toplam 25.000 TL’ye kadar ilave destek ödenir:

- Teknolojik faaliyet giderleri (patent, telif, teknoloji lisanslama, test ve belgelendirme giderleri)

Destek Başvurusu ve Uygulama Süreci

DESTEK BAŞVURUSU:

Başvuru kriterlerini karşılayan mikro ve küçük işletmeler www.kosgeb.gov.tr adresindeki “E-Hizmetler” menüsünden “Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı Başvurusu” alt menüsünü seçerek online başvuru yapabilecektir. KOSGEB Veritabanına kayıtlı olmayan veya KOBİ Bilgi Beyannamesi güncel olmayan işletmeler, önce kayıt ve güncelleme işlemini yapmalıdır.

Online başvuru dışında KOSGEB’e belge teslim edilmeyecektir. Başvuru sistemine aşağıdaki belgelerin taranarak yüklenmesi gerekmektedir:

- Varsa; yasal sınırların üzerindeki vergi – SGK borcunun tecil ya da taksitlendirildiğini gösteren belge

- SGK’ya tescili olmayan şahıs işletmeleri için; işyerinin SGK’ya tescilli olmadığına ve şahıs olarak SGK’ya borcun bulunmadığına dair belge

- Sadece ikinci bileşene yapılan başvurularda; işletmenin yenilikçi genç işletme kriterlerinden en az birini sağladığını gösteren belge (KBS’de kayıtlı projelere ilişkin alan otomatik doldurulmuşsa, belge eklenmesi zorunlu değildir)

Başvuru takvimi:
 

  *: KOSGEB başvuru takvimini güncelleme ve web sayfasında ilan etme hakkını saklı tutar.

BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ SÜRECİ:

Birinci bileşene yapılan başvuruların sıralanması aşağıda belirtilen esaslara göre yapılacaktır:

- KDV Beyannamelerindeki teslim ve hizmetler tutarına göre; MKİ’lerin 2020 yılı ilk 5 aylık toplam tutarı, 2019 yılı ilk 5 aylık toplam tutarına bölünür ve 2020/2019 mukayese oranı bulunur.

- 2020/2019 mukayese oranı 0,75’ten küçük veya eşit olmak kaydıyla; mukayese oranı en küçük olan MKİ’den başlayacak şekilde başvurular küçükten büyüğe doğru sıralanır.

İkinci bileşene yapılan başvuruların sıralanması, aşağıda belirtilen esaslara göre yapılacaktır:

- MKİ tarafından başvurunun KBS’de ilk onaylandığı zaman, başvuru zamanı olarak kaydedilir.  

- Başvuru zamanı en önce olan MKİ’den başlayacak şekilde başvurular ilk başvurudan son başvuruya doğru sıralanır.

Başvurular aşağıdaki esaslara göre değerlendirilecektir:

“Mevzuat” sekmesindeki “Destek Bütçesi Tablosu”nda belirtilen kota ve kontenjanlar ile sıralama dikkate alınarak her iki bileşene ilişkin bütçenin yeterli olduğu sayıda başvuru KOSGEB tarafından onaylanır.

Birinci bileşende artan bütçe olması durumunda, nakit oranı 0,2’den küçük olanların başvuruları, nakit oranı en düşükten büyüğe doğru sıralanır ve aynı bütçe payları ve oransal kontenjanlara göre destek onayı verilir.

Başvurunun ret veya onaylanmasına ilişkin bilgi, elektronik ortamda MKİ’ye bildirilir.

DESTEK ÖDEME SÜRECİ:

Başvuruların tamamlanmasının ardından kısa sürede değerlendirme ve onay işlemleri sonulandırılacak ve başvurusu onaylananlar için destek ödemeleri başlatılacaktır.

Destek ödemesine esas aylar, 2021 yılı Mart, Nisan ve Mayıs aylarıdır. Ödeme talebi, ilgili ay veya aylar tamamlandıktan sonra işletme tarafından www.kosgeb.gov.tr adresinde “E-Hizmetler” menüsünden “Ödeme Başvurularının Alınması” alt menüsü kullanılarak yapılabilecektir.

Ödemeler, destek ödemesine esas 3 ay için 3 taksitte yapılacaktır. Her ödeme öncesinde, resmi kayıtlardan (GİB, SGK) işletmenin aktif olduğu ve ilgili destek ödemesine aydaki SGK 4A’lı çalışan sayısını 2020 Mart ayındaki seviyede muhafaza ediyor olduğu kontrol edilecektir.

Ödeme aşamasında yasal limitlerin üzerinde vadesi geçmiş ve tecil / taksitlendirilmemiş vergi ve sosyal güvenlik borcu olanlara destek ödenmeyecektir.

DESTEK GERİ ÖDEME SÜRECİ: 

Kullanılan destek, MKİ’ler tarafından 3 yılı ödemesiz dönemi takip eden 4’er aylık dönemlerde 6 eşit taksitte (toplam 5 yıl vade) geri ödenecektir.

Başvuru klavuzu

Program uygulama esasları

Nace kodları 

Mevzuat

Program hakkında detaylı bilgi

Yayınlanma Tarihi: 03-05-2021