Mustafa Kemal ATATÜRK
Tamirat Servislerinin Sigortalılara Yönelik Başlattığı İcra Takipleri Hk.

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'ndan alınan yazıda, son günlerde bazı tamirat servisleri tarafından Aveon Global Sigorta AŞ (Şirket)'ye ait kasko poliçeleri kapsamında yapılan hasar onarım işlemleri bedellerinin tahsili amacıyla, anılan şirketin sigortalılarına karşı ilamsız icra takibi başlatıldığına yönelik şikâyetler geldiği belirtilmiştir.

Malumları olduğu üzere, 05/12/2024 tarih ve 855 sayılı Kurul Kararı ile Aveon Global Sigorta AŞ' nin yeni sigorta sözleşmesi akdetme ve temdit yetkisi durdurulmuştur. Türk Ticaret Kanununun 1413 üncü maddesi "Sigortacının, konkordato ilan etmesi, ilgili sigorta dalına ilişkin ruhsatının iptâl edilmesi veya sözleşme yapma yetkisinin kaldırılması gibi hâllerde; sigorta ettiren, bu olguları öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sigorta sözleşmesini feshedebilir."  hükmünü  haiz olduğu belirtilmiştir.

Sigorta  ettiren, şirketin sigorta sözleşmesi akdetme ve temdit yetkisi kaldırıldığını öğrenmesi akabinde bir ay içerisinde eğer sözleşmeyi fesih hakkını kullanmadıysa bu sözleşme hala mevcudiyetini sürdürmekte olup taraflar için  haklar  doğurmaya  ve  borçlar  yüklemeye  devam  etmektedir. Sigorta tazminatının  ödenmesi  sigorta ettiren/sigortalı  açısından  bu  haklardan,  sigortacı  açısından  ise  bu  borçlardan  birisidir denilmiştir.

Sigorta tazminatının  ödenmesine  ilişkin  Türk  Ticaret  Kanunun  1427  nci  maddesinin  birinci  fıkrasının  "Aynen tazmine ilişkin sözleşme yoksa sigorta tazminatı nakden ödenir."  şeklindeki  ifadesinden,  sigorta tazminatının nakdi ödeme dışında da kasko sigortalarında hasara uğrayan aracın onarılmasında olduğu gibi  farklı  tazmin  usulleri  ile  karşılanması  kararlaştırılabileceği  anlaşılmaktadır.  Bu  doğrultuda,  Kara Araçları  Kasko  Sigortası  Genel  Şartlarının  Tazminatın  Hesabı  ve  Ödenmesi  başlıklı  3.3.2.1'  inde  "Hasar tazmininin ne şekilde yapılacağı poliçede açıkça belirtilir. Onarım yapılacak olması halinde poliçede, onarımın şirketçe belirlenecek servislerde veya sigortalı tarafından belirlenecek servislerden hangisinde yapılacağı hususu açıkça yer alır." ifadesi yer almaktadır. 

Bilindiği  üzere;  borçlar  hukukunun temel  ilkelerinden  birisi  olan nispilik  ilkesi,  bir  sözleşme  veya hukuki  işlemin  sadece  taraflarını  bağlayacağını  ve  üçüncü  kişilere  doğrudan  hak  veya  borç yüklemeyeceğini ifade eden temel bir prensiptir.

Bu çerçevede ilgili yazıda, bahse konu borç ilişkisi servis ve sigorta şirketi arasında olup sigortalı bu borç ilişkisinin tarafı değildir. Nispilik ilkesi gereği; üçüncü bir kişi olan sigortalı, tarafı olmadığı bir sözleşme nedeniyle borç altına sokulamaz. Bu kapsamda sigortalının kasko sigortası sözleşmesinden kaynaklanan temel borcu, prim ödeme borcudur ve bu borcundan kaynaklanan yükümlülüğü sadece sigorta şirketine karşı olduğu vurgulanmıştır.

Netice  itibariyle;  aracın  onarımı  ve  sunulan  fatura  üzerine  onarım  bedelinin  ödenmesi  sigorta tazminatının  ifası  niteliğinde  olduğundan  "tazmin borcu"  kapsamında  onarım  bedeline  ilişkin  borç temelde  sigortacının  sigorta  tazminatını  ödeme  borcu  olup  bu  borç  ilişkisine  yönelik  doğabilecek uyuşmazlıklarda taraf  sıfatı  sigorta  şirketine  ait olduğu belirtilmiştir.

Sözleşmenin tarafı  olmayan  hak  sahiplerinin,  sigorta şirketine  ait  borçtan  sorumlu  tutulması,  Türk  Medeni  Kanununun  ikinci  maddesinde  ifadesini  bulan dürüstlük kuralına da aykırıdır. 5684  sayılı Sigortacılık Kanununun temel amaçlarından birisi de sigorta  sözleşmesinde  yer alan kişilerin  hak  ve  menfaatlerini  korumaktır.

Türk  Ticaret  Kanunu  ile  sigortacılığa  ilişkin  mevzuat hükümlerinin  zayıf  taraf  olan  sigortalının  korunması  amacını  gözettiği  ve  sigorta  sözleşmesinde, sigortalının  aynı  zamanda  tüketici  konumunda  olduğu  göz  ardı  edilmemesi gerektiği vurgulanmıştır.

Üyelerimize duyurulur.

Yayınlanma Tarihi: 15-05-2025

BAŞKANIN MESAJI
ETKİNLİK TAKVİMİ
E-BÜLTEN
ANKET
Duyurularımızdan Nasıl Haberdar Oluyorsunuz?